Rady św. Hildegardy z Bingen dla pszczelarzy

• Rodziny pszczele w ulach posmarowanych olejkiem z konopi dobrze się roją.

• Ule potarte koprem włoskim powstrzymują pszczoły przed rojeniem.

• Lebiodka ususzona i starta na proch wypędza mrówki.

• Melisa – ule potarte sokiem z melisy przestają się roić. Do nowego ula potartego sokiem z melisy z dodatkiem octu chętnie przylatują roje.

• Mięta – ciała natartego miętą pszczoły nie żądlą.

• Tatarak zawieszony przy ulu zwabia pszczoły i zatrzymuje je w ulu.

• Olsza – liście olszy słane wokół pomieszczeń powstrzymują myszy.

Tatarak zwyczajny Występowanie: brzegi stojących wód i wolno płynących, podmokłe łąki. Wykorzystanie: kłącze tataraku zbierane późną jesienią i wysuszone. Działanie: Aktywizuje pracę pszczół roboczych i matki, posiada właściwości antyseptyczne i wzmacniające Sposób użycia: Jedną stołową łyżkę rozdrobnionego suszonego kłącza tataraku zalewamy w termosie 2 szklankami wrzątku i zostawiamy do naciągnięcia na 24 godziny. Dajemy pszczołom wczesną wiosną po jednej stołowej łyżce do 1 litra syropu.

Aloes zwyczajny Występowanie: U nas nie występuje w stanie naturalnym. Uprawiamy w doniczkach i szklarniach. Wykorzystanie: sok ze świeżych liści. Działanie: Zwiększa odporność pszczół na zachorowania. Posiada właściwości antyseptyczne. Sposób użycia: Sok ze świeżych liści zaraz po wyciśnięciu dajemy do syropu cukrowego w ilości 5‐10 ml na 1 litr syropu lub 0,5 kg ciasta.

Babka lancetowa Występowanie: Łąki, miedze, przydroża, ogrody, nieużytki. Wykorzystanie: liście; zbiór w czasie kwitnienia. Działanie: Odtruwające organizm pszczół, antyseptyczne. Sposób użycia: Sporządzamy napar. 50 g rozdrobnionego suszu zalewamy 1 litrem wrzątku. Pod przykryciem pozostawiamy do naciągnięcia przez 3‐5 godz. Pszczołom dajemy 100 ml na 1 litr syropu. Można też dawać świeży sok z liści w ilości 5‐10 ml na 1 litr syropu lub 0,5 kg ciasta.

Borówka czarna Występowanie: lasy iglaste, poręby, wrzosowiska. Wykorzystanie: liście borówki, które zbieramy wczesną wiosną po stajaniu śniegu. Działanie: antyseptyczne, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe, odtruwające organizm, odżywka witaminowa. Sposób użycia: sporządzamy napar z suszonych rozdrobnionych liści. 50 g suszu zlewamy 1litrem wrzątku i zostawiamy na 4‐5 godzin w termosie. Pszczołom dajemy 30‐50 ml naparu do 1 litra syropu cukrowego.

Brzoza brodawkowata Występowanie: występuje pospolicie w lasach, zagajnikach. Wykorzystanie: pączki brzozy zbierane wiosną przed rozwinięciem liści. Liście zbierane wiosną w czasie kwitnienia brzozy oraz sok z brzozy zbieramy wczesną wiosną w czasie puszczania soków. Działanie: aktywizujące pracę pszczół i matek pszczelich, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, odżywka witaminowa. Sposób użycia: z pączków brzozy sporządzamy odwar. 50 g suszonych rozdrobnionych pączków zalewamy 1 litrem wody i powoli na łaźni wodnej podgrzewamy przez 30 minut nie doprowadzając do wrzenia. Odstawiamy z ognia i pozostawiamy do ostygnięcia. Dajemy pszczołom 30‐50 ml odwaru na 1 litr syropu cukrowego. Z liści sporządzamy napar. 50 g liści zalewamy 1 litrem wrzątku i odstawiamy do naciągnięcia na 3‐5 godz. Pszczołom dajemy w ilości 100 ml na 1 litr syropu cukrowego. Świeży sok z brzozy dajemy w ilości 20‐30 ml do 1 litra syropu lub 0,5 kg ciasta.

Chmiel zwyczajny Występowanie: wilgotne zarośla w dolinach rzek, jak również uprawiany. Wykorzystanie: szyszki prawie dojrzałe, które zbieramy jesienią. Działanie: odtruwające, antyseptyczne, pobudzające rozwój. Sposób użycia: z suszonych rozdrobnionych szyszek sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku. Zaparzać najlepiej w termosie i odstawić na 5‐6 godzin. Pszczołom dajemy w ilości 30‐50 ml naparu na 1 litr syropu.

Dziurawiec zwyczajny Występowanie: łąki, pastwiska, ugory, zarośla, przydroża. Wykorzystanie: szczytowe partie ziela zbierane w czasie kwitnienia w lipcu, sierpniu. Działanie: antyseptyczne, przeciwzapalne, wzmacniające. Sposób użycia: sporządzamy napar z suszonego ziela. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku. Odstawiamy do naciągnięcia na 2‐5 godzin. Pszczołom dajemy 30‐50 ml na 1 litr syropu.

Głóg jednoszyjkowy Występowanie: suche lasy, zarośla, miedze, parki, ogrody. Wykorzystanie: owoce, które zbieramy jesienią w czasie dojrzewania. Działanie: aktywizujące pracę pszczół i matek, zwiększa odporność pszczół na zachorowania, odżywka witaminowa. Sposób użycia: 50 g suszonych rozdrobnionych owoców zalewamy 1 litrem wrzątku najlepiej w termosie. Pozostawiamy na 3‐5 godzin do naciągnięcia. Pszczołom dajemy w ilości 30‐50 ml do 1 litra syropu.

Krwawnik pospolity Występowanie: ugory, miedze, pola, przydroża, suche łąki. Wykorzystanie: górne części roślin w okresie kwitnienia. Działanie: wzmacniające, pobudzające wiosenny rozwój, antyseptyczne. Sposób użycia: z suszonych rozdrobnionych części roślin sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku i pozostawiamy na 3‐5 godzin na naciągnięcia. Pszczołom dajemy 50 ml naparu na 1 litr wody.

Melisa lekarska i Mięta pieprzowa Występowanie: uprawiana w ogrodach czasem występuje w stanie zdziczałym. Wykorzystanie: pędy razem z kwiatami. Zbiór w czasie kwitnienia. Działanie: ogólnowzmacniające, antyseptyczne. Sposób użycia: z suszu sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku. Odstawiamy na 3‐5 godzin do naciągnięcia. Pszczołom dajemy w ilości 50‐100 ml na 1 litr syropu. Melisa lekarska powinna być uprawiana przez każdego pszczelarza w pasiece. Pszczoły bardzo lubią zapach melisy i stąd od wielu lat jest uprawiana przez pszczelarzy do nacierania rąk przed pracą w pasiece, do nacierania rojnic, nowych uli w których mamy osiedlić pszczoły. Pięciornik gęsi (kurze ziele) Występowanie: pastwiska, łąki, widne lasy. Wykorzystanie: kłącza zbierane późną jesienią w październiku lub wiosną przed pojawieniem się liści. Działanie: stymulujące pracę pszczół i matki, odtruwające, antyseptyczne, przeciwgrzybiczne, przeciwbiegunkowe. Sposób użycia: z wysuszonych i rozdrobnionych kłączy sporządzamy odwar. 50 g zalewamy 1 litrem wody i podgrzewamy wolno na łaźni wodnej nie dopuszczając do wrzenia przez 30 minut. Po tym czasie odstawiamy z ognia i pozostawiamy do ostygnięcia. Pszczołom dajemy 50 ml przygotowanego odwaru do 1 litr syropu.

Pokrzywa zwyczajna Występowanie: występuje pospolicie, nieużytki, przychacia, przydroża, zarośla, olszyny. Wykorzystanie: górne części pędów razem z liśćmi. Zbiór wczesną wiosną do chwili kwitnienia i początkiem kwitnienia. Działanie: ogólna wzmacniające, antyseptyczne dostarczające witamin, mikro i makroelementów. Sposób użycia: z suszu robimy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku, odstawiamy do naciągnięcia na czas 4‐6 godzin. Pszczołom dajemy w ilości 100 ml naparu na 1 litr syropu. Można też dodawać świeży sok z pokrzywy do syropu cukrowego w ilości 5‐10 ml na 1 litr lub 0,5 kg ciasta.

Róża dzika Występowanie: miedze, zarośla, nieużytki, przydroża, obrzeża lasów. Wykorzystanie: owoce. Zbiór w okresie dojrzewania koniec września, październik. Działanie: stymulujące rozwój rodziny pszczelej, dostarczające witamin. Sposób użycia: 50 g wysuszonych i rozdrobnionych owoców zalewamy 1 litrem wrzątku i odstawiamy na 2‐4 godziny do naciągnięcia, najlepiej w termosie. Pszczołom dajemy w ilości 30‐50 ml na 1 litr syropu cukrowego.

Sosna zwyczajna Występowanie: występuje pospolicie w całym kraju. Wykorzystanie: się pączki oraz świeże igliwie z młodych gałązek. Pączki zbieramy wczesną wiosną w okresie nabrzmienia. Igliwie można zbierać w ciągu całego roku (zimą posiada więcej witamin). Działanie: wzmacniające, przyśpieszające wiosenny rozwój pszczół, uodparniające na choroby, wzbogacające w witaminy. Sposób użycia: z pączków i igliwia sosny sporządzamy odwar. 50 g rozdrobnionego surowca zalewamy zimną wodą i podgrzewamy przez 30 minut nie dopuszczając do wrzenia. Odstawiamy do wystudzenia. Pszczołom dajemy 20‐30 ml odwaru na 1 litr syropu cukrowego.

Bylica piołun Występowanie: przydroża, przychacia, żwirowiska, nieużytki. Wykorzystanie: górne części pędów razem z kwiatami. Zbiór w okresie kwitnienia. Działanie: wzmacniające, odkażające, metaboliczne, dostarcza soli mineralnych i witamin. Sposób użycia: z suszu sporządzamy napar. 50 g rozdrobnionego surowca zalewamy 1 litrem wrzątku. Odstawiamy do naciągnięcia na 2‐3 godziny. Pszczołom dajemy w ilościach 30‐50 ml na 1 litr syropu.

Czosnek pospolity Występowanie: uprawiany. Wykorzystanie: cebule (główki czosnku). Działanie: stymulacja rodzin pszczelich, zwiększenie odporności na choroby pszczół, profilaktyka nosemozy i grzybicy. Sposób użycia: a) 200 g czosnku zalać 0,5 l spirytusu 70% lub wódki. Postawić w ciemnym miejscu na 14 dni. Od czasu do czasu wstrząsnąć. Po tym okresie przefiltrować i przelać do butelki. W tym samym czasie sporządzić również roztwór spirytusowy propolisu w proporcji 20 g propolisu na 0,5 litra spirytusu 70% i odstawić na 14 dni. Po tym czasie przefiltrować i zlać do butelki. Oba wyciągi spirytusowe z czosnku i propolisu mieszamy w równych ilościach i dajemy pszczołom w ilości 1 ml na 0,5 litra syropu wczesną wiosną przez okres 7 dni. Pszczołom można również w celach profilaktycznych podawać sam wyciąg z czosnku lub propolisu. Powyższy wyciąg można również podawać do poidła słoikowego wczesną wiosną. b) 200 g czosnku rozdrobnić w maszynce do mięsa lub mikserze, dodać 0,5 litra wody. Wszystko wymieszać i przetrzymać dobę w lodowce. Dawać rodzinom 2 łyżki stołowe tego roztworu na 1 litr syropu 1:1.

Cebula zwyczajna Występowanie: uprawiana. Działanie: stymulacja rodzin pszczelich, profilaktyka przeciw chorobom jak nosema, grzybica. Sposób użycia: a) 30 g rozdrobnionej cebuli zalać 0,5 litrem wrzącej wody w termosie. Odstawić na dwa dni. Wyciąg ten dodaje się do 3 litrów syropu. Podkarmiamy 4 krotnie co 6 dni w ilości 500 ml syropu na rodzinę pszczelą. b) Cebulę razem z łupinami zetrzeć na tarce. Jedną średniej wielkości cebulę dodajemy do 5 litrów ciepłego syropu, odczekujemy około 1 godziny i dajemy pszczołom do podkarmiaczki. c) Cebulę rozcieramy, zalewamy 1 litrem ciepłej wody, słodzimy i tym roztworem opryskujemy pszczoły siedzące na plastrach z dwóch stron, także plastry z odkrytym czerwiem. Oprysk powtarzamy 3‐4 razy co 4 dni.

Skrzyp polny Występowanie: występuje na polach. Wykorzystanie: ziele skrzypu. Działanie: leczenie grzybicy pszczół i profilaktyka. Sposób użycia: 200 g świeżego skrzypu zalać 3 litrami wrzącej wody. Odstawić na 1 godzinę do naciągnięcia. 50 ml naparu dajemy do 1 litra syropu. Odwarem skrzypu można również karmić pszczoły przed zimą.

Glistnik jaskółcze ziele 100 g rozdrobnionego ziela glistnika lub 50 g suszu zalać 2 litrami wrzątku. Zostawić na 30 minut do naciągnięcia. Ochłodzić do 30oC. opryskiwać ramki z pszczołami i ścianki ula 3 razy co 5‐7 dni. Stosować przy warrozie, nosemozie i zgnilcu.

CHOROBY PSZCZÓŁ – ICH PROFILAKTYKA I LECZENIE ZIOŁAMI

Grzybica wapienna Do leczenia chorych rodzin można wykorzystywać napary z sosny, czosnku. Główki czosnku zmiksować z niewielką ilością wody. Włożyć do słoików, zakręcić i przechowywać w lodowce. Dla leczenia wziąć 3 łyżki stołowe, zawinąć w gazę i włożyć na ramki nad czerwiem. Przykryć folią. Zmieniać co 3 dni do czasu, aż grzybica przejdzie. Przeważnie 5‐6 razy. Grzybicę należy doleczyć do końca. Niedoleczona powraca, przy powrocie czosnek nie jest tak efektywny. 1 kg rozdrobnionych igieł sosny świeżych zalać 10 litrami wrzątku. Odstawić na 2 godziny do naciągnięcia. Przecedzić. Sporządzić 50% syrop (1 litr wyciągu – 1 kg cukru). Karmić przez 5 dni po 100 ml na uliczkę pszczół. Napar ze świeżego ziela skrzypu polnego. Świeże pocięte ziele skrzypu polnego zalać wrzącą wodą w proporcji 1 kg ziela na 10 litrów wrzątku. Odstawić na 2 godziny. Przecedzić. Dawać po 1 litrze syropu 1:1 przez 5 dni. Wodny napar kawy. 2 łyżki zmielonej prawdziwej kawy zalać 0,5 litra wrzątku. Odstawić do naciągnięcia na 20 minut. Po ostudzeniu przecedzić, opryskać ramki z pszczołami i wnętrze ula.

Zgnilec złośliwy i kiślica W celach profilaktycznych można wiosną podawać rodzinom pszczelim następujące preparaty: Cebula Wiosną karmimy pszczoły syropem z cebulą. Na 10 litrów syropu 1:1 dajemy 600‐700 g rozdrobnionej cebuli. Dajemy 3‐4 razy co 5 dni. Karmienie kończymy przed początkiem zbioru miodu. Można także rozdrobnioną cebulę zalać ciepłą wodą, dodać trochę cukru lub miodu, przecedzić i opryskać ramki z siedzącymi pszczołami i czerwiem. Oprysk robimy 3‐4 razy do 5 dni. Czosnek Zamiast cebuli podobnie jak w poprzednim przepisie możemy dodać 400‐500 g czosnku. Mieszanka ziołowa: ─ dziurawiec 10 g ─ liść mięty 5 g ─ krwawnik pospolity 5 g ─ melisa 5 g ─ nagietek lekarski 2 g Całość zalewamy 1 litrem wrzątku. Po ostygnięciu cedzimy. Dodajemy 1 kg cukru. Karmimy wiosną i jesienią po 100‐150 ml dziennie na rodzinę.

Warroza (Varroa destructor) Młode pędy sosnowe włożone do ula na ramki pod folią ograniczają ilość warrozy. Pędy sosny można zmieniać co kilka dni na świeże. Bagno zwyczajne Odbudowane nowe ramki wkładamy do worka foliowego odymiamy dymem z suszonych pędów Bagna zwyczajnego. Ramki w zawiązanym worku przetrzymuję przez 3‐5 dni. Takie ramki dajemy na wiosnę do uli. Zapach Bagna utrzymuje się i samice worrozy nie składają do komórek w tych plastrach jaj. Preparat KAS‐81 W skład preparatu wchodzą dwa składniki pączki sosny i ziele piołunu. Pączki sosny zbieramy wiosną w marcu razem ze szczytami gałązek. Piołun – wierzchołki pędów – przed kwitnieniem i w okresie pełni kwitnienia. Sporządzamy następującą mieszankę: ─ 50 g suszu piołunu z okresu przed kwitnieniem ─ 900 g suszu piołunu z okresu pełnego kwitnienia ─ 50 g suszu z pączków sosny ─ 1000 g mieszanki zalewamy 10 litrami wody i gotujemy na małym ogniu przez 2‐3 godziny. Otrzymany odwar pozostawiamy w temperaturze pokojowej na 6‐8 godzin. Cedzimy i dajemy rodzinom pszczelim w ilości 30‐50 ml na 1 litr syropu. Rodziny powinny otrzymać łącznie 6‐10 litrów syropu w 3‐4 dawkach przy jesiennym podkarmianiu na zimę. Skuteczność 80‐90%. W leczonych rodzinach zauważono zwiększoną ilość czerwiu następnego roku wiosną. Na wiosnę można stosować w podkarmianiu pobudzającym po 0,5 litra syropu przez 7‐12 dni. Preparat można dodawać do ciasta i wody w poidle. Świeże ziele tymianku przepuszczamy przez maszynkę do mięsa. Otrzymaną masę w ilości około 100 g zawijamy w siatkę i kładziemy na ramki gniazdowe. Nakrywamy folią. Po wyschnięciu masę można zmienić na nową. Tymianek powinien znajdować się w ulu, aż do przestania osypu warrozy. Latem można kłaść na ramki świeże ziele piołunu i przykryć folią. Przy każdym przeglądzie ula świeże. Dla walki z warrozą spalamy w podkurzaczu suszony korzeń chrzanu. Dymem z podkurzacza odymiamy rodziny podczas przeglądu. Korzenie chrzanu należy zbierać wiosną lub jesienią. Można stosować przez cały sezon. Ostrą czerwoną paprykę 50 g strączków lub 10 g proszku zagotować w 1 litrze wody i zostawić na małym ogniu przez 3‐5 minut. Potem wlać do termosu i pozostawić na 24 godziny do naciągnięcia. Przecedzić. Otrzymanym roztworem opryskujemy ramki w ulu lub przygotowujemy syrop leczniczy. 1 litr odwaru dodajemy do 1 litra syropu 1:1 i dajemy po 200 g na rodzinę. Przygotowujemy proszek z suchych igieł sosny, świerka lub ziela piołunu. Proszkiem pudrujemy pszczoły w uliczkach między ramkami po około 50 g na rodzinę. Pudrowanie można powtórzyć, aż do czasu zaprzestania osypu warrozy. Olejek koperkowy ─ 10‐15 g olejku zmieszać z 85‐90 g wazeliny. Mieszankę nanieść na dwa kartoniki warstwą 0,5‐1 cm. Jeden kartonik włożyć pod osiatkowaną dennicę, a drugi na ramki pod folię. Na wiosnę zmieniać 3 razy, a na jesień 2 razy co 7 dni. ─ 2‐3 ml olejku dokładnie wymieszać z 1 litrem syropu 1:1. Dawać rodzinom po 150 ml na uliczkę pszczół 3 razy co 3‐5 dni. Bardzo skuteczny wiosną. Z 1 kg cytryn pozyskać sok, który należy zmieszać z cukrem w proporcji 1:1. Polewać pszczoły w uliczkach w ilości około 5 cm3 na uliczkę. Nosemoza W celu profilaktyki nosemozy można stosować czosnek. ─ Spirytusowy wyciąg z czosnku. 200 g rozdrobnionego czosnku i 200 ml spirytusu 95% nastawić w naczyniu szklanym na 10 dni. Po tym okresie odcedzić i zlać do butelek. Pszczołom dajemy w ilości 5 ml na 1 litr syropu 1:1. ─ Świeży sok z czosnku. Na sokowirówce uzyskujemy świeży sok z czosnku. Pszczołom podajemy w ilości 10‐15 ml na 1 litr syropu 1:1 ─ Wodny wyciąg czosnku. Do 200 g rozdrobnionego czosnku dodajemy 0,5 litra wody. Dajemy na dobę do lodówki. Wodnym wyciągiem czosnku możemy opryskiwać ramki z pszczołami w ulu, wnętrze ula, a także puste ramki dodawane wiosną do uli. Do profilaktyki nosemozy można używać piołunu i pięciornik kurze ziele. Piołun zbieramy w czasie kwitnienia wierzchołki pędów. Kłącza pięciornika zbieramy jesienią. Czyścimy z ziemi i drobnych korzonków – suszymy. 1 stołową łyżkę suszonych rozdrobnionych kłaczy pięciornika zalać 1 szklanką wody, gotować 30 minut na małym ogniu. Pozostawić do naciągnięcia na 2 godziny. Pszczołom dajemy 50 ml odwaru na 1 litr syropu 1:1 Piołun 10 g rozdrobnionych suchych liści zalać 100 ml wody. 3 dni moczyć, odcedzić i dodać do 3 litrow syropu. Karmić należy jesienią po miodobraniu na przemian po 1 litrze dziennie przez dwa tygodnie. Wyciąg alkoholowy z piołunu. Butelkę napełnioną w . rozdrobnionym zielem piołunu zalewamy 95% spirytusem. Po 10 dniach nalewka jest gotowa. Można przechowywać przez rok. Stosujemy na wiosnę. Dajemy 1 stołową łyżkę wyciągu na 1 litr syropu 1:1 Stosujemy 3 razy co 3‐5 dni po 100‐150 ml na uliczkę pszczół. Krwawnik pospolity Zbieramy kwiaty i wierzchołki łodyg – suszymy w cieniu. 50 g suszonego rozdrobnionego ziela krwawnika zalewamy 1 litrem wrzątku. Postawiamy do naciągnięcia na 3 godziny. Pszczołom podajemy po 50 ml naparu na 1litr syropu. Rodzinom podajemy na wiosnę jako podkarmianie stymulujące lub jesienią do pokarmu zimowego. Stymulacja wiosennego rozwoju rodzin pszczelich 1. Napar ze świeżego igliwia sosny. 100 g igliwia zalewamy 1 litrem wrzątku. Odstawiamy do naciągnięcia. Dajemy po 50 ml na 1litr syropu 1:1. Zaleca się szczególnie po długiej zimie, niedostatku pierzgi. 2. Preparat KAS‐81 opisany przy leczeniu warrozy. 3. Olejki eteryczne – jodłowy, sosnowy. Ich stosowanie podwyższa naturalną odporność, aktywizuje pszczoły. Działa hamująco na rozwój bakterii, grzybów, wirusów i warrozy. 1 ml olejku sosnowego lub jodłowego dajemy na 1 litr syropu 1:1 3‐4 razy co 5‐7 dni. W okresie wiosennym można podawać syrop z cebulą. Na 10 litrów syropu daje się 600‐700 g rozdrobnionej cebuli. Rozdrobniona w mikserze lub maszynce do mięsa. Rozdrobnioną cebulę wrzucić do syropu. Pozostawić do naciągnięcia przez 15‐20 minut. Dawać do uli po 0,5‐1 litra razem z cebulą. Pszczoły bardzo dobrze biorą. Często w praktyce pszczelarze zamiast pojedynczych ziół stosują mieszanki ziołowe w celu zwiększenia naturalnej odporności pszczół. Mieszanka Nr 1: ─ melisa lekarska 50 g ─ bylica piołun 50 g ─ mięta pieprzowa 50 g ─ dziurawiec zwyczajny 50 g ─ krwawnik pospolity 50 g ─ rumianek pospolity 50 g Mieszanka Nr 2: ─ melisa lekarska 50 g ─ krwawnik pospolity 50 g ─ borówka czarna 50 g ─ pokrzywa zwyczajna 50 g ─ kwiat lipy 50 g Do przygotowania mieszanki bierzemy wysuszone rozdrobnione zioła w równych ilościach np. 50 g, które dokładnie mieszamy. Przygotowaną mieszankę przechowujemy w torbach papierowych lub słojach. Do sporządzenia wyciągu bierzemy 50 g mieszanki zalewamy 1 litrem wrzątku. Odstawiamy do naciągnięcia na 1‐2 godziny. Po odcedzeniu odlewamy do syropu w ilości 50 ml na 1 litr syropu 1:1. Herbatka pszczelarska: ─ melisa ogrodowa ─ piołun ─ polna lub pieprzowa ─ macierzanka polna ─ dziurawiec ─ krwawnik biały ─ rumianek Garść takiej mieszanki rzucona na 1 litr wrzącej wody i przez 15 minut zaparzana jest znakomitym dodatkiem do 10 litrów syropu. Działa na choroby pszczół profilaktycznie i antyseptycznie. Jest zalecana szczególnie do podkarmiań letnich i wczesnowiosennych. Mieszanka ziołowa polecana przez Marię Thun autorkę publikacja „Dni Siewu” zawierającego porady dla rolników, ogrodników, pszczelarzy dotyczące wykorzystania rytmów kosmicznych oraz preparatów biodynamicznych w celu uzyskania dobrych zdrowych plonów. „Na zdrowie pszczół świetnie wpływają ziołowe napary dodawane do ich pożywienia”. Do sporządzenia naparu używamy: ─ 3 g suszu krwawnika (ziele) ─ 3 g suszu rumianku (kwiat) ─ 3 g szusu mniszka (kwiat) ─ 3 g suszu waleriany (ziele) Zioła zalewamy 1 litrem wrzątku, po 15 minutach odcedzamy Prezentację przygotowano na podstawie materiałów konferencyjnych I Pomorska Konferencja Pszczelarska − 2017 Kędziora N. Zioła w pielęgnacji pszczół. dla celów edukacyjnych